Bài Học Kinh Nghiệm Từ Cuộc Khủng Hoảng Văn Hóa Của Facebook

Là CEO của một công ty, bạn có thể đầu tư và phát triển văn hóa của công ty bằng cách nghiên cứu các công ty có “văn hoá doanh nghiệp” thành công, ví dụ như công ty AirBnB (là một thị trường cộng đồng cho việc đặt và cho thuê phòng, căn hộ, có trụ sở tại Silicon Valley). Đây là một công ty có tốc độ tăng trưởng cao và đứng đầu trong mô hình “văn hoá doanh nghiệp hiệu quả”. Nhìn từ bên ngoài, chúng ta thấy dường như họ quản lý khá tốt những thay đổi văn hoá đang tăng trưởng nhanh chóng và mô hình kinh doanh mà họ đang áp dụng. Tuy nhiên, bạn cũng có thể tham khảo và tìm hiểu những công ty có văn hoá khủng hoảng và trượt dài, ví dụ như Facebook. Facebook dường như được truyền thông ưu ái, liên tục đưa tin liên quan đến các vấn đề khủng hoảng văn hoá doanh nghiệp. Điều gì đã khiến Facebook rơi vào tình trạng này, bạn có thể học được gì từ cuộc khủng hoảng văn hoá Facebook và rút kinh nghiệm cho doanh nghiệp của mình?

Năm vừa qua là một năm khó khăn đối với Facebook, một trải nghiệm mà có lẽ Mark Zuckerberg chỉ cảm thấy hạnh phúc khi nhìn lại ánh hào quang phía sau. Năm nay cũng không khá hơn là mấy, với bài viết nghiêm trọng của CNBC về văn hóa kinh doanh sùng bái của Facebook. Những ngày sau đó, “Gã khổng lồ mạng xã hội” trở thành nạn nhân của một vụ bê bối rầm rộ và cơn ác mộng về truyền thông ập tới như những vấn đề liên quan đến tin đồn nhảm, phân biệt chủng tộc, bài ngoại và phát ngôn tiêu cực, những vụ bê bối liên quan đến Zuckerberg và Sheryl Sandberg (Giám đốc điều hành), và sự rò rỉ nghiêm trọng thông tin người dùng trên toàn thế giới. Đó là tóm tắt về các vấn đề tai ương của Facebook đã xảy ra vào năm trước. Mặc dù mỗi vấn đề mà Facebook đối mặt đều không phải là lý tưởng, nhưng có thể dễ dàng nói rằng bất kỳ nền tảng hoặc công ty nào có quy mô tầm vóc (với 2.3 tỷ người dùng hàng tháng) sẽ luôn gặp phải vấn đề tương tự. Tuy nhiên, từ góc độ văn hóa thì đây là một câu chuyện thú vị.

Nếu các nhà lãnh đạo tập trung đầu tư quá nhiều về việc xây dựng văn hoá doanh nghiệp, điều đó sẽ trở thành trách nhiệm nặng nề, vì vậy họ thường tập trung vào các vấn đề kinh doanh khác họ cho rằng quan trọng hơn. Và ngay khi chúng ta ngừng tập trung vào việc phát triển & quản lý văn hóa thì các thói quen & văn hoá xấu sẽ xuất hiện ngày một nhiều hơn và tồn đọng trong tổ chức một cách vô thức.
 
 Nhìn vào các vấn đề mà Facebook đã giải quyết trong 12 tháng qua, tất cả vấn đề xuất phát từ một nền văn hóa bị lãng quên.
 

Lấy ví dụ, trên Facebook đã có những trang và nhóm tồn tại chủ yếu để thúc đẩy chủ nghĩa dân tộc và / hoặc các chương trình nghị sự chống Hồi giáo. Các báo cáo tiết lộ rằng trong một số văn phòng của Facebook, những hình ảnh về Black Lives Matter (phong trào “Người da màu đáng được sống”, một chiến dịch chống lại bạo lực và phân biệt chủng tộc có hệ thống đối với người da đen) còn nhiều hơn cả nhân viên da màu, cho thấy một nền văn hóa mà trong đó các vấn đề về chủng tộc và sự đa dạng không được giải quyết thỏa đáng. Ngoài ra, các luật sư Hồi giáo, ký tên bởi 17 tổ chức khác, đã bày tỏ lo ngại rằng Facebook đã cung cấp "sự phản ứng không thoả đáng với phát ngôn tiêu cực và sự cuồng tín phát triển trên nền tảng này". Liệu những báo cáo rắc rối này có phải là triệu chứng của một nền văn hóa tập trung vào việc tạo doanh thu và không chú ý đầy đủ đến đa dạng và hoà nhập không, và bây giờ chúng ta đang thấy hậu quả của việc đó.

Hơn nữa, các cuộc thảo luận vẫn đang diễn ra trong ủy ban truyền thông nội bộ của công ty. Một người dấu tên đã viết: "Trong công ty này, nếu bạn nói sự thật, bạn toi chắc". Những người chủ chốt của công ty ngày càng đưa ra quyết định và hành động một cách mơ hồ. Nói về điều này, Jeff Chester (giám đốc điều hành của Trung tâm kỹ thuật số Dân chủ) cho rằng Facebook đang thiếu "lộ trình đạo đức”. Đây là một triệu chứng khác cho thấy công ty đã không chăm chút và nuôi dưỡng văn hóa, và đảm bảo rằng các giá trị và sứ mệnh của nó vẫn phù hợp với quy mô và sự ảnh hưởng của tổ chức.

Một vấn đề khác mà Facebook đang giải quyết lúc này là làm dịu tất cả những hỗn loạn, bất hòa và những quan điểm bất đồng từ nội bộ. Từ trước đến nay, Facebook là một tổ chức mà mọi người luôn kín tiếng và trung thành, nhưng ranh giới ngày càng trở nên mờ nhạt giữa những gì được giữ kín trong Facebook và những gì bị rò rỉ trong cộng đồng. Song song với sự bất hạnh và mỉa mai là các vụ bê bối về xâm phạm dữ liệu trên nền tảng mạng xã hội, bao gồm cả vụ bê bối Cambridge Analytica năm ngoái. Dữ liệu cá nhân trở nên công khai, và cảm giác riêng tư trở nên phổ biến. Trong công ty, căng thẳng đang tăng lên, một số nhân viên hoang tưởng đến nỗi phải dùng điện thoại giá rẻ dùng một lần để liên lạc với nhau.

Rõ ràng là trong Facebook, mọi thứ đang rất tệ. Thật vậy, chúng ta có thể nói rằng nền văn hóa đang thật sự có vấn đề.

Trường hợp của Facebook là lời cảnh tỉnh cho nhà lãnh đạo doanh nghiệp hiện nay. Khi văn hóa công ty bị bỏ qua, những vết nứt nhỏ bắt đầu xuất hiện. Có thể lúc đó doanh nghiệp chưa thật sự để tâm, và rồi những vết nứt cuối cùng sẽ trở thành lỗ hổng. Chúng ta có thể tin rằng những khủng hoảng liên tục tại Facebook là do các vấn đề văn hóa chưa được giải quyết triệt để, và nó đã bùng phát thành khủng hoảng.

Facebook có một nhiệm vụ khổng lồ phải hoàn thành trên nhiều phương diện, và vấn đề văn hóa là một trong những ưu tiên hàng đầu.

Bài học dành cho tất cả các nhà lãnh đạo ở tất cả các giai đoạn điều hành công ty là đừng bỏ bê văn hóa doanh nghiệp. Công ty càng quy mô, văn hóa sẽ càng thay đổi, hãy chú ý và tiếp tục đầu tư vào nó. Nếu văn hóa mất đi sự kiểm soát thì sẽ rất khó để lấy lại.

Theo Forbes